Druki informacyjne
Dokumentacja rejestracyjna
Badania produktów leczniczych są fundamentalnym obszarem przemysłu farmaceutycznego. To analizy m.in. materiałów wyjściowych, odczynników, półproduktów, substancji czynnych i gotowych postaci leku odgrywają znaczącą rolę w osiągnięciu i potwierdzeniu ustalonej jakości, skuteczności i bezpieczeństwa produktów leczniczych. Odbywają się one zarówno przed wprowadzeniem produktu na rynek, podczas rutynowego wytwarzania, czy wcześniej w trakcie rozwoju, ale także w ciągu cyklu życia produktu.
Każdy produkt poddawany jest kontroli w oparciu o metody analityczne, co do których wykazano, że są odpowiednie do zamierzonego celu (np. pozwalają na oznaczenie zawartości konkretnej substancji czynnej w danym produkcie, czy identyfikację określonych zanieczyszczeń wraz z ich poziomami). To właśnie metody analityczne są nieodłącznym elementem przemysłu farmaceutycznego. W tym kontekście, Farmakopea Europejska (Ph. Eur.) służy jako wsparcie, gdyż stanowi naukowo uzasadniony zbiór wskazań stanowiących podstawę kontroli jakości, w tym m.in. zawiera opisy konkretnych metod. Jednakże gdy Ph. Eur. nie odnosi się do danego produktu leczniczego, konieczne jest opracowanie metody własnej (in-house).
Procedury analityczne opisane w monografiach Ph. Eur. uważa się za zwalidowane w przeciwieństwie do tych opracowanych wewnętrznie. Stąd też, te ostatnie należy zwalidować. Jeśli metoda analityczna będzie stosowana w kilku różnych placówkach laboratoryjnych, to jej przeniesienie pomiędzy laboratoriami powinno odbyć się za pomocą transferu metody analitycznej. Każda metoda farmakopealna musi być odpowiednio zaimplementowana, dlatego przy transferze metod analitycznych z jednego laboratorium do drugiego, również metody farmakopealne często podlegają wspomnianemu transferowi (kwestia ta jest szczegółowo rozpatrywana podczas analizy ryzyka).
Transfer metod analitycznych może być częścią procesu rozwoju produktu, np. gdy metoda analityczna opracowana w dziale R&D jest przenoszona do laboratorium Kontroli Jakości. Może być również potrzebny z powodów biznesowych, np. gdy wprowadzane jest nowe (lepsze pod względem komercyjnym) miejsce badań lub z innych powodów, np. transfer metody z kraju trzeciego do laboratorium znajdującego się w Europie, aby umożliwić wprowadzenie produktu na rynek UE. Transfer może być dokonany w obrębie struktury tej samej firmy lub pomiędzy dwoma różnymi firmami. Transfer metody analitycznej to nie tylko kwestia wewnętrzna firmy. Może to być również kluczowy aspekt badany podczas inspekcji GMP. Ponadto, w niektórych przypadkach dokumentacja transferu może być wymagana przez wybrane agencje rejestracyjne. Dlatego ważne jest, aby transfer był dobrze zorganizowany, udokumentowany i zgodny z aktualnymi wymaganiami.
Ogólna idea transferu metod jest ujęta w Aneksie 7, WHO [1] i w rozdziale 6 GMP [2]. Wiele pomocnych szczegółów można znaleźć również w Farmakopei USA (United States Pharmacopeia, USP) [3]. Zasadniczo celem jest przeniesienie danej metody z jednego laboratorium do drugiego, z zachowaniem jej wszelkich parametrów, tak aby pozostała odpowiednia do zamierzonego celu.
USP definiuje transfer metod analitycznych jako udokumentowany proces, który kwalifikuje laboratorium (receiving unit, jednostkę przyjmującą, RU) do stosowania metody analitycznej, która pochodzi z innego laboratorium (sending unit, jednostki przekazującej, SU), zapewniając w ten sposób, że RU posiada proceduralną wiedzę i zdolność do stosowania transferowanej procedury analitycznej zgodnie z jej przeznaczeniem. Wyróżnia się cztery rodzaje transferu: testy porównawcze, kowalidacja, rewalidacja i rezygnacja z transferu.
Najbardziej rozpowszechniony wariant transferu metod. Wymaga on analizy z góry określonej liczby próbek tej samej serii zarówno przez SU, jak i RU, a następnie porównania wyników. Testy oparte są na wcześniej zatwierdzonym protokole transferu, w którym uprzednio określa się kryteria akceptacji i dopuszczalną zmienność. Metoda będąca przedmiotem zainteresowania powinna zostać zwalidowana w SU przed jej transferem. Należy przygotować raport transferu potwierdzający, że spełnione zostały uprzednio zdefiniowane kryteria akceptacji.
Jeżeli metoda nie została jeszcze zwalidowana, to kowalidacja może okazać się odpowiednim wyborem. W takim przypadku SU może zaangażować RU w międzylaboratoryjną walidację. To podejście jest często wybierane, gdy metoda jest przenoszona z R&D do laboratorium Kontroli Jakości. Podobnie jak w przypadku testów porównawczych, kowalidacja również wymaga wstępnie zatwierdzonego protokołu i raportu końcowego. Jednakże dokumentacja dotycząca transferu będzie również zawierać elementy walidacji metody zgodnie z ICH Q2 [4].
Jeżeli metoda jest już zwalidowana, ale w RU dokonano jej istotnych modyfikacji (np. w stosunku sprzętu/odczynników lub warunków analizy), to RU jest zobowiązane do wykonania pełnej lub częściowej walidacji metody. Ma to na celu zapewnienie, iż metoda jest nadal odpowiednia do zamierzonego celu. Strategia rewalidacji jest również często wybierana, gdy inne rodzaje transferu są niemożliwe do przeprowadzenia lub niedostępne z innego powodu (np. SU, w którym metoda została pierwotnie zwalidowana, nie jest w stanie wziąć udziału w transferze). Zgodnie z ICH Q2 zakres rewalidacji zależy parametrów metody, na które wpłynęła zastosowana zmiana [4]. Podejście rewalidacji wymaga przygotowania odpowiedniego protokołu (w tym uzasadnienie zakresu koniecznej rewalidacji) oraz raportu.
Istnieją pewne okoliczności, które pozwalają na pominięcie formalnego transferu metody, takie jak:
Mimo, iż metoda jest faktycznie transferowana, zazwyczaj nie jest wymagane generowanie lub porównywanie międzylaboratoryjnych danych. W podejściu opartym na rezygnacji transfer może być ograniczony do weryfikacji metody lub transferu wiedzy. Jednakże, w przypadku weryfikacji wyniki uzyskane przez RU są często porównywane z danymi wygenerowanymi wcześniej przez SU, np. z badaniami stabilności lub certyfikatem analizy. Na podstawie odpowiedniego uzasadnienia do zastosowania wybranej strategii rezygnacji z transferu przyjmuje się, że RU posiada kwalifikacje do stosowania odpowiedniej metody analitycznej.
Wybór rodzaju transferu powinien być oparty na odpowiedniej analizie ryzyka, która uwzględnia kilka czynników, takich jak status walidacji, złożoność metody oraz wcześniejsze doświadczenie i wiedza RU. Uzasadnienie decyzji powinno być przedstawione w wyżej wspomnianym protokole transferu, który jest podstawowym dokumentem określającym wszystkie szczegóły procedury transferu. Dobrze opracowany protokół jest kluczowym czynnikiem udanego transferu metody – powinien być szczegółowo omówiony, uzgodniony i udokumentowany przed rozpoczęciem transferu.
W celu przeprowadzenia udanego transferu konieczne jest uwzględnienie kilku aspektów. Lwia część wielu problemów związanych z transferem jest spowodowana brakiem koordynacji lub błędną interpretacją wymienianych informacji. Dlatego kluczem jest jasna i częsta komunikacja pomiędzy SU i RU. Kwestie takie jak szczegóły specyficzne dla danej metody czy aparatury i niezbędne szkolenia powinny być omówione i zweryfikowane, aby uniknąć wszelkich różnic w wynikach analiz i zapobiec niepowodzeniu transferu. Zarówno SU, jak i RU powinno w pełni zrealizować uzgodniony zakres protokołu, a następnie wypełnić raport z transferu. Raport powinien zawierać wyniki transferu w odniesieniu do ustalonych kryteriów akceptacji wraz z wnioskami, które potwierdzają, czy kryteria zostały spełnione. Dopiero wtedy RU jest skwalifikowane do stosowania przetransferowanej procedury. Ponadto wszelkie odchylenia lub nieosiągnięcie kryteriów powinny być zidentyfikowane, udokumentowane i uzasadnione. Na koniec raport powinien być sprawdzony i zatwierdzony przez SU oraz RU.
Braliśmy udział w wielu transferach metod analitycznych we wszystkich wyżej wymienionych konfiguracjach. Transfery te dotyczyły szerokiego zakresu metod, od stosunkowo prostych do bardziej złożonych, w tym biologicznych. Pomimo, że transfer metod analitycznych jest zazwyczaj nie lada wyzwaniem, zawsze jesteśmy w stanie znaleźć rozwiązanie dostosowane do potrzeb naszych klientów. Nasi eksperci posiadają szerokie zaplecze naukowe i doświadczenie, które pozwala nam zrozumieć merytoryczne podłoże stojące za danymi metodami, ale także pozwala nam zidentyfikować powszechne wyzwania i potencjalne ryzyko występujące podczas transferu. Jesteśmy w stanie pracować proaktywnie, aby rozwiązać wszelkie pojawiające się problemy.
Przeprowadzimy Cię przez cały proces transferu metody* i zapewnimy aby był on dobrze zorganizowany i efektywny (zarówno pod względem kosztów, jak i czasu).
Możemy pomóc Ci w (lista nie jest zamknięta):
– Wybraniu najbardziej odpowiedniego modelu transferu metody
– Przedstawieniu uzasadnienia powyższego wyboru opartego na ocenie ryzyka
– Uzyskaniu ofert od różnych laboratoriów w celu znalezienia najbardziej odpowiedniego
– Zorganizowaniu próbnych badań w RU (co jest szczególnie pomocne w przypadku bardzo złożonych metod)
– Przygotowaniu protokołu transferu zgodnie z obowiązującymi wymaganiami- Koordynowaniu transportu próbek, wzorców i innych materiałów wymaganych w procesie transferu
– Nadzorowaniu wszystkich działań związanych z transferem
– Zapewnieniu skutecznej współpracy między obiema jednostkami (RU, SU) i udzielaniu im wsparcia
– Przygotowaniu raportu transferu
– Zebraniu wszelkiej niezbędnej dokumentacji dotyczącej transferu
Jeśli jesteś zainteresowany współpracą w opisanym powyżej obszarze, skontaktuj się z nami. Nasi Eksperci chętnie odpowiedzą na wszelkie pytania.
*W rozumieniu zgodnie z definicją USP: testy porównawcze, kowalidacja, rewalidacja lub rezygnacja z transferu.
Źródła:
[1] WHO guidelines on transfer of technology in pharmaceutical manufacturing, Annex 7 (2011) in Technical Report Series 961
[2] EU GMP Chapter 6 (Oct. 2014): Quality Control
[3] USP General Chapter <1224> Transfer of Analytical Procedures
[4] ICH Q2(R2) Validation of analytical procedures, CPMP/ICH/381/95